Hoe mensen ruimte ervaren, waarnemen en interpreteren verschilt. Door je in het ontwerpproces te focussen op de ruimtelijke ervaring staat de mens te allen tijde centraal.  

In dit artikel meer over de ervaring en interpretatie van ruimte. 

Allereerst is het goed om stil te staan bij het concept ‘ruimte’ en de totstandkoming van ruimte. In dit geval focussen we ons op publieke ruimten. Hoe mensen ruimte ervaren, waarnemen en interpreteren verschilt. We zijn ons namelijk niet altijd bewust van hoe ruimten door anderen gezien, gebruikt en herinnerd worden. Je kunt op verschillende manieren naar de totstandkoming van ruimte kijken. 

 De Franse socioloog, intellectueel en filosoof Henri Lefebvre stelde de vraag, hoe verklaren we de manier waarop ruimte wordt geproduceerd? Hij beschreef de ‘productie van ruimte’ als volgt: 

1.     De representatie van ruimte > Dit is de bedachte ruimte door professionals zoals stedenbouwers, (landschaps)architecten en ruimtelijk vormgevers. Het concept, vormgeving en individuele overtuigingen liggen hier ten grondslag.  

2.     De waargenomen ruimte > Hierbij gaat het over het menselijk gedrag in relatie tot ruimte. Het dagelijkse gebruik, de belevingen en de gevolgen van waarnemingen staan centraal. 

3.     De interpretatie van ruimte > Dit is de geleefde ruimte waarbij symboliek en waarde in de loop van tijd is ontstaan. De interpretatie van ruimte is persoonlijk. Het gaat over herinneringen, associaties en de betekenis van plekken voor mensen. 

Je thuis voelen heeft ook te maken met de interpretatie van ruimte. Als een plek voelt als thuis dan betekent dit vaak dat de ruimtelijke ervaring positief is. Omschrijven hoe dat precies komt is lastig. Je thuis voelen is een existentieel gevoel (oost, west thuis best) en kent belangrijke eigenschappen zoals het gevoel van terugtrekken, veiligheid, controle en identiteit. De kunst is deze eigenschappen te vertalen naar een fysieke vorm om mensen aan te spreken en een prettig gevoel en verblijf te geven. Psychologie en ruimte zijn sterk verbonden. 

Theatermakers (ook wel scenografen genoemd) kiezen voor een hele andere insteek. Zij passen theatervormgeving (scenografie) toe om een verhaal in een boeiende ruimtelijke ervaring tot stand te laten komen. Niet alleen in het theater maar ook op straat is scenografie een interessant vertrekpunt om een nieuwe ruimtelijke ervaring te laten ontstaan. De publieke ruimte kan vergeleken met een toneelomgeving. Een decor, scènes, licht, geluid en kostuums zorgen voor een unieke ervaring op betekenisloze plekken, een leeg podium. 

Video portrait of Decoratelier, made at the occasion of their Flemish Culture Award (Ultima) for Performing Arts 2019.

© Sander Tas, Kadanja

Video portrait Decoratelier

De totstandkoming en verbetering van publieke ruimte is dus complex en vaak persoonlijk. Vanuit het thuisgevoel of met theaterogen kijken naar ruimten kan verfrissende interventies of ontwerpen opleveren. Interventies en ontwerpen die mensen of zichtbaar verrast, een direct warm gevoel, verbindt of een betekenisvolle herinnering oplevert. 

Over de ervaring en interpretatie van ruimte 

Opgaven beginnen bij de mensen die de problemen van deze opgave ervaren en de uitdagingen zien: de eindgebruiker. Zij zijn de experts over het vraagstuk en bieden een schatkist aan informatie van ervaringen, observaties en meningen. Door de informatie van al deze mensen te verzamelen ontstaat er een speelveld van de opgave met verschillende spelers, rollen, afhankelijkheden, regels en verwachtingen. Met een overzicht van het speelveld wordt pas duidelijk waar de mogelijkheden liggen om een opgave in beweging te krijgen. 

Maar voordat je überhaupt aankomt op dit punt, moet eerst al deze informatie worden opgehaald. En dat gaat niet altijd even makkelijk. Persoonlijke gesprekken kosten veel tijd, sessies worden gedomineerd door de mensen die het meest mondig zijn, en sommige doelgroepen zijn simpelweg moeilijk te bereiken. Met TriMotion zagen we deze uitdaging ook binnen onze opgaven. Gesprekken en creatieve sessies boden waardevolle informatie en draagvlak, maar er werd nog steeds informatie vanuit een grote groep mensen gemist. Uit de vraag hoe we deze groep beter konden betrekken is de Swipe-app ontstaan. Een handige digitale tool die data ophaalt bij de stille meerderheid. 

De Swipe-app maakt het mogelijk om op grote schaal mensen te betrekken bij een vraagstuk. Met de visuele en eenvoudig te gebruiken interface kunnen mensen makkelijk, en vaak ook anoniem, hun mening geven. Dit kan in verschillende componenten zoals bijvoorbeeld het tegen elkaar weg swipen van afbeeldingen, het ranken van verschillende ideeën of het pinnen van een opmerkingen op een digitale kaart. De negen componenten van de Swipe-app bieden de mogelijkheid om diverse vragen te stellen en het specifiek te maken voor iedere opgave. De Swipe-app hebben we nu onder andere ingezet op de projecten Baas boven Baas, en Samen Apeldoorn.

Menselijke opgaven vragen om menselijke oplossingen. Bedacht en ontworpen mét de doelgroep die er mee te maken heeft. Hiervoor is persoonlijk contact en sociale verbondenheid nodig. Maar ook data die representatief is voor het groter geheel en informatie die onderbouwt waaróm er voor een bepaalde richting wordt gekozen. Met de Swipe-app willen wij de twee werelden van de menselijke maat en onderbouwde data dichter bij elkaar brengen. Benieuwd hoe de Swipe App gebruikt kan worden? Lees hier de case van Baas boven Baas!

Opgaven beginnen bij de mensen die de problemen van deze opgaven ervaren en de uitdagingen zien: de eindgebruikers. Maar hoe bereik je deze ervaringsdeskundigen?

Data en de menselijke maat kunnen wel matchen

Hoe data en de menselijke maat wel kunnen matchen

TriMotion en Eurus zijn twee bedrijven met een unieke samenwerking waarin menselijkheid, creativiteit en technologie elkaar ontmoeten en ultiem versterken. 

Dit taalverschil

TriMotion en Eurus zijn twee bedrijven met een unieke samenwerking waarin menselijkheid, creativiteit en technologie elkaar ontmoeten en ultiem versterken.
 
 

Om deze samenwerking verder te bestendigen én uit te leggen realiseerden we vorig jaar onderstaande film. Nu zijn we inmiddels een flink aantal stappen verder, en mogen we jullie kennis laten maken met ons gezamenlijke initiatief: Echte Verbinders.

Weten waar wij voor staan, hoe we werken en met wie dat we dat doen? Check onze gloednieuwe website! www.echteverbinders.nl 

Heb je een uitdaging voor ons? Kom langs voor een kop koffie!

TriMotion en Eurus zijn twee bedrijven met een unieke samenwerking waarin menselijkheid, creativiteit en technologie elkaar ontmoeten en ultiem versterken.

TriMotion & Eurus: de verbindende factor tussen inwoner en organisatie

TriMotion is een maatschap van creatieve doeners, vrije denkers en betekenisvolle samenwerkingen. Creativiteit, technologie en de mens vormen voor ons als Service Designers de basis voor iedere opgave. Wij zien technologie niet als doel, maar als middel om beweging in gang te zetten.

Onze Services

In de Middeleeuwen, vlakbij waar nu de Duitse grens is, lag een kleine nederzetting, in de volksmond Aldenselen of Oldensele genoemd. Tegenwoordig staat deze stad bekend als Oldenzaal. Oldenzaal heeft in de hoogtijdagen een belangrijke rol vervuld binnen de Hanze. De eerste stad in Twente met zowel stads- als marktrechten én handelsverdragen binnen en buiten Europa. 


Stichting Oldenzaalse Musea wilde deze geschiedenis verbeelden in het Palthehuis. In samenwerking met MAV Techniek wordt de reis door de Hanzeperiode met behulp van animaties en een projection-mapping getoond.

Met een scherp oog voor detail en een vleugje humor werd er een tijdlijn gevormd in samenwerking met het Palthehuis, dit verhaal werd verdeeld in drie hoofdstukken om de geschiedenis van Oldenzaal te vertellen. 

Quote Maarten: “De stijl was een leuke uitdaging om de rand op te zoeken tussen grappig en toegankelijk, maar serieus genoeg om historisch realistisch te zijn.”

De serie animaties zijn te bezoeken in het Paltehuis en de projection-mapping op de Sint-Plechelmusbasiliek is te zien tijdens stadswandelingen. MAV Techniek heeft een nieuwe beamer aangeschaft en een gebruiksvriendelijke handleiding gemaakt zodat de projection-mapping op elk moment gepresenteerd kan worden. 

Om de beamer goed te testen op de Sint-Plechelmusbasiliek werd zelfs een potje Tetris gespeeld op de kerk. Blijkt wel: de techniek is veelzijdig in te zetten voor toekomstige projecten.

Het transformatorhuis op Oogst, Hengelo, had vroeger een belangrijke functie voor nabijgelegen fabrieken, waarbij hoogspanning werd omgezet naar laagspanning voor huishoudelijk gebruik en de omliggende industrie. Toen de industrie uit de binnenstad verdween, verloren deze transformatoren hun functie. 

Tijdens de renovatie en opbouw van de culturele broedplaats Oogst werden de transformatoren verwijderd en schoongemaakt. Dit inspireerde de initiatiefnemers bij Oogst om het transformatorhuis nieuw leven in te blazen en het cultureel erfgoed te behouden. De gemeente Hengelo gaf groen licht voor het project. TriMotion kreeg hierin de creatieve vrijheid om één transformator om te vormen tot een indrukwekkend lichtkunstwerk, een eerbetoon aan het verleden en een symbool van vernieuwing.

Nu zie je, wanneer je het lichtkunstwerk bekijkt, de symboliek van de in- en uitstroom van energie, weergegeven door licht. In de toekomst zal het lichtkunstwerk ook het energieverbruik van Oogst visualiseren, waardoor bezoekers een tastbaar inzicht krijgen in de duurzame ontwikkelingen op het terrein.

De Trafo heeft een permanente plek gekregen op het Oogst-terrein. Wil je de Trafo bewonderen? Kom dan langs op het Oogst-terrein, elke vrijdag en zaterdag vanaf 16:00 uur geopend.

TriMotion - The Blackbox

The Blackbox is een ruimte voor artistieke vrijheid! Op het Oogst terrein heeft TriMotion een zeecontainer omgetoverd tot een experimentele hub voor opkomende visuele en technologische kunstenaars. Hier kunnen ze vrij experimenteren en hun werk presenteren aan het publiek.

In samenwerking met Stichting VERREV zijn er zeecontainers aangeschaft. Eén van deze containers is volledig omgebouwd tot een toegankelijke ruimte met een beamer, geluidsinstallatie en wanden om makkelijk installaties in te bouwen. Een podium voor (jonge) makers, experimenteerders en opkomend talent.

In de proefperiode heeft TriMotion een interactieve installatie in The Blackbox gebouwd, waarmee je jouw VJ- en DJ-ervaring op kon vormgeven. De tweede expositie is ingevuld door kunstenaar Miriam Riefel met haar installatie "Wires", waarmee je door middel van draden je eigen soundscape en visuals kan creëren.

The Blackbox begon als een try-out maar is een blijvend initiatief geworden op de creatieve broedplaats Oogst. Er staan verschillende exposities op de planning, maar er is altijd ruimte voor meer. 

Ben of ken jij een creatieve maker? Heb je een plek nodig waar jij kunt experimenteren met jouw interactieve, technologische of visuele project en wil je zichtbaarheid voor je werk? Neem dan contact op met frederike@trimotion.nl

Ontdek de creatieve speeltuin van visuele kunstenaars

We don't have solutions, we create them

NIEUWE
PROJECTEN

Oldenzaal als Hanzestad

Trafo - Oogst

The Blackbox

LEESVOER

Over de ervaring en interpretatie van ruimte

Hoe data en de menselijke maat wel kunnen matchen

TriMotion & Eurus: de verbindende factor tussen inwoner en organisatie

Onze Services

We don't have solutions, we create them

NIEUWEPROJECTEN

Oldenzaal als Hanzestad

Trafo - Oogst

The Blackbox

LEESVOER

Over de ervaring en interpretatie van ruimte

Hoe data en de menselijke maat wel kunnen matchen

TriMotion & Eurus: de verbindende factor tussen inwoner en organisatie

Onze Services

NIEUWE
PROJECTEN